Lokacja miasta Ostrowca przeprowadzona została w 1597 r. na podstawie zezwolenia ówczesnego właściciela osady, Janusza księcia Ostrogskiego. W najwyższym miejscu, na skarpie dominującej nad doliną rzeki Kamiennej, książę ufundował i uposażył kościół parafialny pod wezwaniem Michała Archanioła, św. Wawrzyńca, Marii Magdaleny, Świętej Trójcy i Matki Boskiej. Ta drewniana świątynia została spalona przez Szwedów w 1655 roku, a na jej miejscu wymurowany został nowy Dom Boży konsekrowany w 1672 r. Pomimo wielu przekształceń i rozbudowy barokowy kościół podziwiać można po dzień dzisiejszy. W jego wnętrzu, utrzymanym w spokojnym i wyważonym klimacie, dostrzec można silny akcent kultu Matki Bożej - Jej wizerunek widnieje na zasuwie w ołtarzu głównym.

 

Najstarszy kościół parafialny w Ostrowcu Świętokrzyskim pod wezwaniem Michała Archanioła. Fot. D. Kalina

  Obok historycznego miasta Ostrowiec w 1564 r. lokowane zostało na prawie magdeburskim miasto Denków. Swoje powstanie zawdzięcza Stanisławowi Michowskiemu herbu Rawicz. Początkowo nosiło ono nazwę Wielki Michów, ale z powodu wolnego postępu w realizacji przywileju utarła się dla niego nazwa, pochodząca od  wsi, na gruntach której powstało - Denków. Rzecz jasna, w niedługim czasie erygowana została tutejsza parafia - co miało miejsce w 1580 r., a za jej patrona wybrany został św. Stanisław. Obecnie we wnętrzu kościoła, podobnie jak w wielu świątyniach rozrzuconych po diecezji sandomierskiej, w ołtarzu głównym jak i ołtarzu bocznym, widnieją wizerunki Najświętszej Marii Panny.

 

Kościół pw. św. Stanisława w Denkowie, dziś dzielnicy Ostrowca Św. Fot. D. Kalina

  Nazwa Sanktuarium Matki Bożej Saletyńskiej odnosi się do wydarzenia, jakie miało miejsce we francuskiej miejscowości La Salette położonej w Alpach. Dnia 19 września 1846 r. ukazała się tam Najświętsza Maria Panna dwóm dzieciom - Melanii Calvat i Maksymilianowi Giraud. W miejscu tym, uznanym za cudowne, zaczęło bić źródło wody, a wokół niego powstały zabudowania kościelne. Kapłani, którzy opiekowali się tym kościołem z czasem założyli Zgromadzenie Księży Misjonarzy Matki Boskiej z La Salette. Pierwsi saletyni przybyli na ziemie polskie ze Szwajcarii w 1902 roku, a już w 1905 roku objęli parafię w Puźnikach i otworzyli pierwszy ich dom zakonny w Polsce.

  Gdy na początku XX w. miał miejsce szybki rozwój Ostrowca, funkcjonujący w mieście kościół pw. św. Michała Archanioła nie był w stanie ogarnąć religijnych potrzeb wzrastającej liczby mieszkańców. Dlatego też w 1936 r. powstał projekt budowy nowego kościoła w północnej części miasta, na Piaskach. Ówczesny proboszcz parafii św. Michała, ks. T. Szubstarski, zakupił dwa place pod budowę nowej świątyni - od Marii hrabiny Wielopolskiej grunt przy drodze prowadzącej do Kolonii Robotniczej i do Kolonii Miłkowskiej, a w 1938 r. od Macierzy Szkolnej plac przy ul. Sienkiewicza i ul. Piaski. Ksiądz proboszcz uzyskał wielką pomoc w realizacji planu budowy od dyrektora Huty Ostrowiec, Mieczysława Iwaszkiewicza. Z funduszy huty w dużej części zostały sfinansowane pierwsze prace budowlane. Nadzór duchowy nad budową od samego początku prac powierzono ks. Bronisławowi Młynarskiemu ze Zgromadzenia Księży Misjonarzy Saletynów. 

  Prace zostały przerwane przez działania wojenne w 1939 r., ale podczas okupacji udało się dokończyć budowę świątyni w formie kaplicy. Jej konsekracja została przeprowadzona w  1942 r., a utworzoną parafię w 1946 r. związano ze Zgromadzeniem Księży Misjonarzy Saletynów. Od 1947 r. decyzją biskupa sandomierskiego działalność duszpasterską na terenie parafii prowadzą  księża diecezjalni.

Kościół pw. Matki Boskiej Saletyńskiej w Ostrowcu Świętokrzyskim. Fot. R. Kamiński

  Przerwane prace budowlane były kontynuowane - w  latach od 1958 r. do 1963 r. zbudowano dolny kościół, a ks.. Józef Giżycki i ks. Tadeusz Michalski zajęli się jego wyposażeniem. Kolejny proboszcz, ks. Stanisław Maliński ogrodził cmentarz przykościelny i w latach 1979-1984 wzniósł kościół górny wg projektu inż. Stanisława Preussa. Od 1992 roku proboszczem jest ks. Stefan Wilk, za którego staraniem wykonano prace nad wyposażeniem i wystrojem kościoła, w tym artystyczny wystrój kaplicy Matki Boskiej Saletyńskiej, rzeźby Ukrzyżowanego Jezusa i Matki Bożej Saletyńskiej Płaczącej w kaplicy oraz Drogę Krzyżową.

Figura Matki Boskiej Saletyńskiej w dolnym kościele. Fot. archiwum

  W rezultacie przeprowadzonych prac powstała dwukondygnacyjna budowla składająca się z kościoła górnego i dolnego. W części dolnej 23 listopada 1960 r. ks. Jan Kanty Lorek biskup ordynariusz w obecności kilkudziesięciu księży i kilkutysięcznej rzeszy wiernych dokonał uroczystego jego poświęcenia. Natomiast 18 września 2011 r. biskup sandomierski Krzysztof Nitkiewicz ogłosił świątynię Diecezjalnym Sanktuarium Najświętszej Maryi Panny Saletyńskiej. Jest to drugie diecezjalne sanktuarium w Ostrowcu Świętokrzyskim, obok Diecezjalnego Sanktuarium Miłosierdzia Bożego, co czyni z miasta ważny ośrodek duchowy w diecezji sandomierskiej.

Kościół pw. Miłosiedzia Bożego w Ostrowcu Św. Fot. R. Kamiński

  Drugim sanktuarium ostrowieckim jest Sanktuarium Miłosierdzia Bożego. Jak wspomniano wyżej, duszpasterstwem tutejszych mieszkańców zajmowali się księża z rozległej parafii św. Michała, a w ówczesnej rzeczywistości politycznej nikt nie myślał o budowie nowego kościoła. Z nowym rokiem szkolnym 1981 ówczesny proboszcz tejże parafii śp. Kazimierz Pelc i ks. Aleksander Sikora urządzili w domu prywatnym stojącym przy ulicy Ogrodowej salę katechetyczną dla miejscowych dzieci. Przed tym skromnym Domem Bożym 28 września została odprawiona pierwsza msza święta, celebrowana przez księdza biskupa Edwarda Materskiego. Biskup w obecności księdza Kazimierza Pelca poświęcił  tą "tymczasową" kaplicę. Podczas kolejnej mszy świętej oprawianej w tym miejscu 11 paździeinika 1981 r., również celebrowanej przez księdza biskupa Edwarda Materskiego, kaplica otrzymała wezwanie Miłosierdzia Bożego. Wkrótce do tej niewielkiej kaplicy dobudowano drewnianą salę, w której było odprawiano nabożeństwo. Ksiądz Czesław rozpoczął starania w Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Krakowie - Łagiewnikach o błogosławieństwo i relikwie Siostry Faustyny, Sługi Bożej. W tym czasie trwały prace przy budowie nowego koscioła, do którego w 1996 r.  wprowadził je Edward Frankowski, sufragan krakowski. W ten sposób spełniło się marzenie ks. K. Pelca, który pragnął stworzenie Sanktuarium Miłosierdzia Bożego.

  Oficjalne ustanowienie Sanktuarium Bożego Miłosierdzia miało miejsce 27 kwietnia 2003 r. decyzją ks. Andrzeja Dzięgi, biskupa sandomierskiego. W odnośnym dokumencie czytamy:

"Niech to Sanktuarium będzie miejscem głoszenia orędzia o miłosiernej miłości Boga, miejscem nawrócenia i pokuty, miejsce sprawowania ofiary Eucharystycznej - źródłem miłosierdzia, miejscem modlitwy, wytrwałego błagania o Miłosierdzie Boże dla Diecezji Sandomierskiej i całego świata".

 

Obraz cudowny Pana Jezusa Miłosiernego. Kopia oryginału namalowanego na podstawie wizji błogosławionej Faustyny: http://www.faustyna.pl.

  Również w diecezji kieleckiej znajduje się Diecezjalne Sanktuarium Miłosierdzia Bożego przy kościele parafialnym pod tym samym wezwaniem, w Kielcach, przy ulicy Mieszka I.

 Dariusz Kalina